Strój żywiecki. Ciekawostki regionalne

Strój żywiecki. Ciekawostki regionalne

Poznaj ciekawostki związane z regionem, z którego pochodzi strój żywiecki.

Żywiec i okolice to fascynująca kraina z mnóstwem atrakcji i tajemnic do odkrycia.

Poniżej znajdziesz przykłady wyrażeń gwarowych związanych z żywieckimi zbójnikami, poznasz nazwy regionalnych przysmaków, dowiesz się także, skąd się wzięła nazwa Żywiec.

Z odkodowaniem wybranych gwarowych słówek zmierzysz się, rozwiązując quiz online. Możesz również skorzystać z jego wersji przygotowanej do wydruku.

Gwara regionalna

Żywieccy zbójnicy

Dawno temu w okolicach Żywca grasowali groźni zbójnicy. Kryli się w górskich grotach, okradali bogaczy, pomagali biednym. Ich czyny sławiły ludowe podania i pieśni.

W miejscowej gwarze przechowały się słowa i określenia związane ze zbójowaniem. Poznaj kilka z nich!

  • bitka - bójka
  • bursa - grupa zbójników
  • ciupazka - siekierka
  • dobrzy chłopcy - zbójnicy
  • harnaś - przywódca zbójników
  • iść na zbój - zostać zbójnikiem
  • łup - zrabowane talary i dukaty, ukryte z tajemnym miejscu
  • pałasik - szabla znójnika

Pogranicze Polski i Węgier przez całe lata należało do zbójników. I choć prosty lud widział w nich swoich obrońców, władze ścigały i surowo karały wszystkich łamiących prawo. Przez kilka wieków żywiecki rynek był miejscem niejednej egzekucji.


Beskid Żywiecki - tropem zbójników »

Kuchnia regionalna

Specjały kuchni żywieckiej

Tradycyjna kuchnia mieszkańców okolic Żywca opierała się na prostych składnikach: ziemniakach i kapuście. Kuchnia bogatych mieszczan żywieckich była bardziej wyszukana i urozmaicona.

Wśród regionalnych przysmaków znajdziemy podpłomyki (pieczywo w formie placuszka), prażuchę (kluski z prażonej mąki i ugniecionych ziemniaków), kłoconki (ziemniaki ze słoninką), parzonki (kluski nadziewane owocami) oraz bryndzę (ser z owczego mleka). Jest też kiełbasa przyrządzana na wiele sposobów - parzona, pieczona, wędzona lub podsuszana, każda wyborna i przepyszna.


Żywiecczyzna: kuchnia naszych przodków »

Legendy ludowe

Legenda o pochodzeniu nazwy Żywiec

Z każdym miastem związane są różne baśnie i legendy. Nie inaczej jest w przypadku Żywca. Poznaj opowieść o tym, skąd wzięła się jego nazwa.

Przed laty u stóp góry Grojec mieszkała boginka Żywia. Była piękna, dobra i mądra, i znała tajemne zioła, którymi leczyła mieszkańców pobliskiego miasteczka. Pewnego dnia o pomoc poprosił boginkę król Bolko, poszukujący leku dla chorej córeczki. Niestety, żadne z ziół nie pomagało! Królewna umierała. Rozżalona Żywia rozpłakała się wówczas rzewnie. I stał się cud. Łzy boginki zamieniły się w źródełko o leczniczej mocy. Kilka kropel uzdrowiło królewską córkę. Wdzięczny ojciec na cześć boginki nazwał miasteczko Żywcem, a w herbie umieścił wizerunki towarzyszących jej zwierząt - żubra i orła.


Poznaj więcej żywieckich legend »

Materiały do wydrukowania

Quiz gwarowy, a także uzupełniającą go krzyżówkę z hasłem (żeby ją rozwiązać, trzeba znać nazwy elementów stroju żywieckiego - podpowiedzi znajdziesz w działach Opis oraz Leksykon) możesz pobrać na swój komputer i wydrukować. Kliknij wybrany szablon prawym przyciskiem myszy, następnie wybierz opcję Zapisz grafikę jako.


Quiz z gwarą do wydrukowania
Krzyżówka z hasłem do wydrukowania

Więcej materiałów do nauki i zabawy ze strojem żywieckim, ich szczegółowe opisy i propozycje wykorzystania znajdziesz w dziale Wydruki.